Zebrani debatowali czy polska szkoła poradziła sobie z pandemicznymi wyzwaniami na polu zdrowia psychicznego, gdzie dzieci i młodzież w depresji oraz ich opiekunowie mogą szukać pomocy oraz co należy naprawić, by skuteczniej wspierać uczniów w kryzysie.
Na pytanie czy mamy znaczną eskalację najpoważniejszych problemów – depresji i prób samobójczych, dr Rowiński zaznaczył, że dane statystyczne w Polsce i na świecie dotyczące wpływu pandemii na zdrowie psychiczne dają bardzo niejednoznaczny obraz. „Przy okazji pracy w radzie medycznej ds. COVID-19 przy premierze odniosłem wrażenie, że wpływ metod walki z pandemią w Polsce jest często bardziej pozytywny, jeśli chodzi o dzieci i młodzież. Stan psychiczny dzieci, które nie radziły sobie z przemocą rówieśniczą czy spektrum autyzmu, poprawił się, gdy nie chodziły do szkoły”.
Patrząc z perspektywy 19 poradni, które EZRA prowadzi, to liczba zgłoszeń w okresie pandemii nie zmieniła się. Zmienił się natomiast obraz kliniczny, co pokazały też badania EZOP II, ku głębszemu przeżywaniu tych zaburzeń, na przykład z lekkiej depresji w kierunku depresji umiarkowanej i ciężkiej. Teraz dzieci przychodzą do specjalistów EZRY z cięższymi problemami, trudniejszymi w leczeniu.
W temacie trwającej reformy psychiatrii dzieci i młodzieży prezes EZRA UKSW podkreślił, że „w całej reformie nie chodziło o to, żeby tworzyć nowe miejsca azylowe – trzeci poziom referencyjny. Powinny wystarczyć te, które są, kiedy pierwszy i drugi poziom systemu psychiatrii działałyby poprawnie. Obecnie liczba zgłoszeń pacjentów z pierwszych poziomów jest ogromna i coraz większa, bo pierwszy poziom referencyjny zaczął normalnie działać, a nie dlatego, że jest pandemia. Do systemu trafiają dzieci w głębokim kryzysie, a niedokończona reforma sprawia, że system jest niewydolny”.
Dr Rowiński opowiedział również jak funkcjonuje spółka EZRA UKSW. „Prowadzimy diagnozę, terapię i ewaluację, współpracujemy środowiskowo. Stworzyliśmy tak zwany pierwszy poziom referencyjny, czyli poradnie psychologiczne dla dzieci na Bielanach, Żoliborzu, Bemowie w Warszawie. Mamy drugi poziom referencyjny, poradnię zdrowia psychicznego finansowaną z NFZ i oddział dzienny ze szkołą na trzecim poziomie, finansowany przez UKSW”. Dr Rowiński uwypuklił znaczenie pracy środowiskowej i kluczowej roli społeczności lokalnej, w której żyje dziecko. „Częścią naszego modelu jest włączanie osób z problemami do sieci społecznej”.
Dr Rowiński podkreślił również, że „każda rodzina ma zasób do radzenia sobie z problemem, czasami wystarcza małe wsparcie ze strony specjalisty, żeby potrafiła przejść przez kolejny kryzys”.
W spotkaniu udział wzięła również Lucyna Kicińska – suicydolog Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego, trenerka, terapeutka, koordynatorka strefy pomocy serwisu Życie warte jest rozmowy (zwjr.pl), przewodnicząca zespołu pomocy psychologiczno-pedagogicznej w XLI LO im. J. Lelewela w Warszawie. Debatę moderował Przemysław Batorski.
