W 2019 roku prawie miliard ludzi, w tym 14% nastolatków, borykało się z zaburzeniami psychicznymi. Ponad 1 na 100 zgonów był wynikiem samobójstwa, a 58% samobójstw miało miejsce przed 50. rokiem życia. Tylko w pierwszym roku pandemii depresja i lęk wzrosły o ponad 25% – wskazuje WHO.
Raport wzywa decydentów i zwolenników zdrowia psychicznego do zwiększenia zaangażowania i działań w celu zmiany postawy i podejścia do zdrowia psychicznego, jego uwarunkowań i opieki nad zdrowiem psychicznym. Wzywa wszystkie zainteresowane strony do współpracy w celu pogłębienia wartości i zaangażowania w zdrowie psychiczne, przekształcenia środowisk wpływających oraz wzmocnienia systemów dbających o zdrowie psychiczne.
Dyrektor Generalny Światowej Organizacji Zdrowia, dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, powiedział: „Dobre zdrowie psychiczne przekłada się na dobre zdrowie fizyczne, a nowy raport stanowi przekonujący argument za zmianą. Nierozerwalne powiązania między zdrowiem psychicznym a zdrowiem publicznym, prawami człowieka i rozwojem społeczno-gospodarczym oznaczają, że transformacja polityki i praktyki w zakresie zdrowia psychicznego może przynieść rzeczywiste, wymierne korzyści jednostkom, społecznościom i krajom na całym świecie. Inwestycja w zdrowie psychiczne to inwestycja w lepsze życie i przyszłość dla wszystkich”.
W rozdziale ósmym uwypuklono potrzebę pogłębienia zaangażowania środowiska, aby sprawniej przekształcić zdrowie psychiczne. „Będzie to możliwe dzięki zmianom społecznym i ekonomicznym środowisk – w domach, szkołach i miejscach pracy, aby lepiej w społecznościach chronić zdrowie psychiczne i zapobiegać chorobom psychicznym”.
Przekształcenie czynników warunkujących zdrowie psychiczne często wymaga działań wykraczających poza sektor zdrowia, co sprawia, że skuteczna promocja i profilaktyka jest przedsięwzięciem wielosektorowym „osoby fizyczne, rządy, podmioty świadczące opiekę, organizacje pozarządowe, naukowcy, pracodawcy, społeczeństwo obywatelskie i inni interesariusze wszyscy mają do odegrania swoją rolę. Trzeba będzie połączyć nas wszystkich, aby zmienić stan zdrowia psychicznego” – podaje raport.
„Dzieciństwo i okres dojrzewania są czasem zarówno zagrożeń, jak i możliwości w zakresie zdrowia psychicznego. Pielęgnacja, opieka i wspierające środowiska edukacyjne mogą chronić. Z drugiej strony, niekorzystne doświadczenia z dzieciństwa zwiększają ryzyko wystąpienia chorób psychicznych” – czytamy w raporcie. „Szkolne programy nauczania społecznego i emocjonalnego są jednymi z najskuteczniejszych strategii promocyjnych w krajach o wszystkich poziomach dochodów”.
W rozdziale siódmym raportu WHO akcentuje, że u podstaw reformy zdrowia psychicznego leży przekształcenie usług. „W sercu reformy leży poważna reorganizacja usług w zakresie zdrowia psychicznego. Musi to przesunąć miejsce opieki nad osobami w cięższych stanach zdrowia psychicznego z dala od szpitali psychiatrycznych w kierunku usług zdrowia psychicznego w społeczności lokalnej. Jednocześnie należy zwiększyć opiekę nad powszechnymi schorzeniami, takimi jak depresja i lęki. Obie te strategie są kluczowe dla poprawy zasięgu i jakości opieki nad zdrowiem psychicznym. Opieka środowiskowa jest bardziej dostępna i akceptowalna niż opieka instytucjonalna i przynosi lepsze rezultaty osobom cierpiącym”.
Raport WHO wskazuje, że kiedy ludzie są zdrowi psychicznie i żyją we wspierającym środowisku, mogą się uczyć i pracować oraz wnosić wkład do swoich społeczności, dzieje się to z korzyścią dla wszystkich.
To tłumaczenie nie zostało stworzone przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). WHO nie jest odpowiedzialna za treść lub dokładność tego tłumaczenia. Oryginalne wydanie angielskie jest wiążącym i autentycznym wydaniem.
